Akut Böbrek Yetmezliği Nedir? Nedenleri ve Belirtileri Nedir?

Akut Böbrek Yetmezliği, böbrekler vücudun metabolik atıklarını atamadığında veya düzenleyici işlevlerini yerine getiremediğinde ortaya çıkar.

• Akut böbrek yetmezliği (ABY), böbreklere verilen hasar nedeniyle hızlı bir böbrek fonksiyon kaybıdır.
• Akut böbrek yetmezliği günümüzde akut böbrek hasarı (AKI) olarak da bilinmektedir.
• Hastanede yatan hastalarda ve poliklinik ortamında görülen bir sorundur.
• Normal bir diyetle beslenen sağlıklı bir yetişkinin, vücudun atık ürünlerini böbrekler yoluyla atması için yaklaşık 400 ml’lik minimum günlük idrar çıkışına ihtiyacı vardır. Bundan daha düşük bir miktar, GFR’nin azaldığını gösterir.

Patofizyoloji

ABY ve oligüri patogenezi her zaman bilinmemekle birlikte, çoğu zaman belirli bir altta yatan sorun vardır.

• Altında yatan problem. Hipovolemi, hipotansiyon (yüksek tansiyon), azalmış kalp debisi ve yetmezliği ve böbreğin tıkanması gibi ABY’nin gelişmesine neden olan altta yatan sorunlar vardır ve böbrek yetmezliğine yol açabilir
• Kan akışı. Bu altta yatan problemler vücudu etkilediği için böbreklere kan akışı azalır.
• Azalmış böbrek fonksiyonu. Böbreğe yetersiz kan akışı ile, bozulmuş böbrek fonksiyonu vardır.
• Başarısızlık. Altta yatan koşullar tedavi edilmez ve düzeltilmezse, böbreklerde kalıcı hasara yol açabilir.

Akut Böbrek Yetmezliği İstatistikler ve Olaylar

İşte akut böbrek yetmezliği belirtileri istatistikleri ve vakaları:

• ARF, hastaneye kabul edilen hastaların yaklaşık% 1’ini, hastanede kaldıkları süre boyunca% 2 ila% 5’ini, kardiyopulmoner baypas cerrahisinden sonra% 4 ila% 15’ini etkiler ve vakaların% 10’u tek başına akut böbrek yetmezliği oluşur (yani tek organ yetmezliği) .
• Amerika Birleşik Devletleri’nde, yıllık akut böbrek yetmezliği böbreklere insidansı, her milyon insan için 100 vakadır. Hastane başvurularının% 1’inde teşhis edilir. Hastane kaynaklı akut böbrek yetmezliği, başvuran tüm hastaların% 4’ünde ve yoğun bakım ünitelerine kabul edilen hastaların% 20’sinde görülür.

Kategoriler

Akut böbrek yetmezliğinin (ABY) iyi tanımlanmış dört aşaması vardır: başlangıç, oligürik veya anürik, diüretik ve iyileşme. Böbrek yetmezliğin tedavi aşamasına ve ciddiyetine bağlıdır. ARF, sahaya bağlı olarak üç ana sınıflandırmaya ayrılabilir:

Prerenal

• Prerenal yetmezlik, azalmış glomerüler filtrasyon hızı (GFR) ile kendini gösteren renal perfüzyonla etkileşimden kaynaklanır (örn., Kan hacmi azalması, hacim kaymaları [sıvının “üçüncü boşluk” sekestrasyonu] veya aşırı / çok hızlı hacim genişlemesi).
• Prerenal yetmezliğe yol açan bozukluklar arasında kardiyojenik şok, kalp yetmezliği (KY), miyokardiyal enfarktüs (MI), yanıklar, travma, kanama, septik veya anafilaktik şok ve renal arter tıkanıklığı bulunur.

Böbrek (veya intrarenal)

• Böbrek yetmezliğinin intrarenal nedenleri, iskemi veya nefrotoksik maddelerin neden olduğu parankimal değişikliklerle ilişkilidir.
• Akut tübüler nekroz (ATN), akut oligüri vakalarının% 90’ını oluşturur.
• Tübüler epitel hücrelerinin yok edilmesi (1) iskemi / hipoperfüzyon (nedensel faktörün düzeltilmesinin ardından 30 güne kadar devam eden oligurinin gelmesi dışında prerenal hipoperfüzyona benzer) ve / veya (2) nefrotoksinlerden doğrudan hasardan kaynaklanır.

Postrenal

• Postrenal yetmezlik, tübüllerden üretral deliğe kadar herhangi bir yerde idrar yollarının tıkanması sonucu oluşur.
• Tıkanma en sık üreterler, mesane veya üretra taşlarında görülür; ancak travma, enfeksiyonla bağlantılı ödem, prostat büyümesi ve darlıklar da postrenal yetmezliğe neden olur.

Aşamalar

ABY’nin dört aşaması vardır: başlangıç, oligüri, diürez ve iyileşme.

• Başlatma. Başlangıç dönemi ilk hakaretle başlar ve oligüri geliştiğinde biter.
• Oligüri. Oligüri dönemine, genellikle böbrekler tarafından atılan maddelerin serum konsantrasyonunda bir artış eşlik eder.
• Diürez. Diürez periyodu, idrar çıkışında kademeli bir artışla işaretlenir ve bu, glomerüler filtrasyonun düzelmeye başladığını gösterir.
• Kurtarma. İyileşme dönemi böbrek fonksiyonunun iyileştiğini gösterir ve 3 ila 12 ay sürebilir.

Nedenleri

ARF’nin nedenleri kategorilerine bağlıdır: prerenal, intrarenal ve postrenal.

• Prerenal. Prerenal nedenlerin örnekleri hacim tükenmesi, bozulmuş kalp etkinliği ve vazodilatasyondur.
• Intrarenal. İntrarenal nedenlerin örnekleri, uzamış renal iskemi, nefrotoksik ajanlar ve enfeksiyöz süreçlerdir.
• Postrenal. Postrenal nedene bir örnek, idrar yolu tıkanıklığıdır.

Klinik Bulgular

Vücudun hemen hemen her sistemi, normal böbrek düzenleyici mekanizmaların başarısızlığından etkilenir.

• Letarji. Atık ürünler filtre edilemediği için vücudun farklı bölgelerinde yavaş yavaş birikir.
• Kuruluk. Deri ve mukoza zarı dehidrasyondan kurur.
• Merkezi sinir sistemi semptomları. Buna uyuşukluk, baş ağrısı, kas seğirmesi ve nöbetler dahildir.
• Artmış kreatinin. ARF’nin tüm fazları kreatininde artış gösterir.

Önleme

Böbrek yetmezliğinin önlenmesi aşağıdakileri içerir:

• Hidrasyon. Dehidrasyon riski taşıyan hastalara yeterli hidrasyon sağlayın.
• Şok. Kan ve sıvı replasmanı ile şoku derhal önleyin ve tedavi edin.
• Yakın izleme. Böbrek yetmezliğinin başlangıcını olabildiğince erken tespit etmek için kritik hastalarda santral venöz ve arteriyel basınçları ve saatlik idrar çıkışını izleyin.
• Kan yönetimi. Şiddetli transfüzyon reaksiyonlarından kaçınmak için uygun kanın doğru hastaya verilmesini sağlamak için önlemler alın.
• Enfeksiyonlar. Enfeksiyonları derhal önleyin ve tedavi edin çünkü ilerleyici böbrek hasarı oluşturabilirler.
• Toksik ilaç etkileri. Toksik ilaç etkilerini önlemek için, böbrekler tarafından metabolize edilen veya atılan tüm ilaçların dozajını, kullanım süresini ve kan seviyelerini yakından izleyin.

Komplikasyonlar

ARF’nin süresine ve ciddiyetine bağlı olarak, çok çeşitli potansiyel olarak yaşamı tehdit eden komplikasyonlar ortaya çıkabilir.

• Metabolik asidoz. Atık ürünler böbrekler tarafından atılamaz ve metabolik asidoza katkıda bulunabilir.
• Sıvı ve elektrolit dengesizlikleri. Kanama, böbrek kayıpları ve gastrointestinal kayıplara bağlı olarak dengesizlikler meydana gelebilir.

Değerlendirme ve Teşhis Bulguları

ARF’li bir hastanın değerlendirilmesi ve teşhisi, idrar miktarının değişiklikleri değerlendirilmesini, böbrek konturunu değerlendiren tanısal testleri ve çeşitli normal laboratuvar değerlerini içerir.

İdrar

• Hacim: Genellikle 100 mL / 24 saatten (anürik faz) veya 400 mL / 24 saatten (oligürik faz) azdır ve böbrek hasarından sonra 24-48 saat içinde oluşur. Nonoligürik (400 mL / 24 saatten fazla) böbrek yetmezliği, böbrek hasarı nefrotoksik ajanlarla (örn., Kontrast madde veya antibiyotikler) ilişkili olduğunda da ortaya çıkar.
• Renk: Kirli, kahverengi tortu, kırmızı kan hücreleri, hemoglobin, miyoglobin, porfirinlerin varlığını gösterir.
• Özgül ağırlık: 1.020’den az böbrek hastalığını yansıtır, örneğin, glomerülonefrit, konsantre olma yeteneği kaybıyla bununla birlikte piyelonefrit; 1.010’da sabit, ciddi böbrek hasarını yansıtır.
• pH: İdrar yolu enfeksiyonlarında (İYE), renal tübüler nekrozda ve kronik böbrek yetmezliğinde (CRF) 7’den fazla bulunur.
• Osmolalite: 350 mOsm / kg’dan az, tübüler hasarın göstergesidir ve idrar / serum oranı genellikle 1: 1’dir.
• Kreatinin (Cr) klirensi: Böbrek fonksiyonunuzu, kan üre nitrojeni (BUN) ve serum Cr anlamlı yükselme göstermeden önce önemli ölçüde azalabilir.
• Sodyum: ATN, ARF’nin nedeni ise genellikle 40 mEq / L’den fazla, böbrek sodyumu resorbe edemiyorsa artar, ancak diğer prerenal yetmezlik nedenlerinde azalabilir.
• Fraksiyonel sodyum (FeNa): Böbrekler tarafından filtrelenen toplam sodyuma atılan sodyum oranı, tübüllerin sodyumu yeniden absorbe edemediğini ortaya çıkarır. % 1’in altındaki okumalar prerenal sorunları gösterir,% 1’den fazlası ise intrarenal bozuklukları yansıtır.
• Bikarbonat: Metabolik asidoz varsa yükselir.
• Kırmızı kan hücreleri (RBC’ler): Enfeksiyon, taşlar, travma, tümör veya değiştirilmiş glomerüler filtrasyon (GF) nedeniyle mevcut olabilir.
• Protein: Yüksek dereceli proteinüri (3 – 4 +), kırmızı kan hücreleri ve alçılar da mevcut olduğunda glomerüler hasarı güçlü bir şekilde gösterir. Düşük dereceli proteinüri (1-2+) ve beyaz kan hücreler (WBC’ler) enfeksiyon veya interstisyel nefritin göstergesi olabilir. ATN’de proteinüri genellikle minimumdur.
• Casts: Genellikle böbrek hastalığını veya enfeksiyonu gösterir. Kahverengimsi pigmentlere ve çok sayıda renal tübüler epitel hücresine sahip hücresel kalıplar, ATN için tanısaldır. Kırmızı alçılar akut glomerüler nefriti düşündürür.

Kan

• BUN/Cr: Yükselmiştir ve genellikle 10: 1 veya daha yüksek oranla orantılı olarak yükselir.
• Tam kan sayımı (CBC): Hemoglobin (Hb) anemi varlığında azaldı. RBC’ler genellikle artan kırılganlık / azalan hayatta kalma nedeniyle azaldı.
• Arteriyel kan gazları (ABG’ler): Metabolik asidoz (pH 7,2’den az), renal hidrojeni ve metabolizmanın son ürünlerini salma kabiliyetinin azalması nedeniyle gelişebilir. Bikarbonat azaldı.
• Sodyum: Genellikle artar, ancak değişebilir.
• Potasyum: Tutma ve hücresel kaymalar (asidoz) veya doku salınımı (kırmızı hücre hemoliz) ile ilişkili olarak yükselir.
• Klorür, fosfor ve magnezyum: Genellikle yükselir.
• Kalsiyum: Azaldı.
• Serum osmolalitesi: 285 mOsm / kg’dan fazla; genellikle idrara eşittir.
• Protein: Azalmış serum seviyesi, idrar yoluyla protein kaybını, sıvı değişimlerini, azalmış alımı veya esansiyel amino asitlerin eksikliğinden dolayı azalmış sentezi yansıtabilir.
• Radyonüklid görüntüleme: ARF’nin bir nedeni olarak kalikektazi, hidronefroz, daralma ve gecikmiş doldurma veya boşaltmayı ortaya çıkarabilir.
• Böbrek, üreter, mesane (KUB) röntgeni: Böbreklerin / üreterlerin / mesanenin boyutunu, kistlerin, tümörlerin, böbrek yer değiştirmesinin veya tıkanmanın (taşların) varlığını gösterir.
• Renal pelvis ve üreterlerin anormalliklerini gösterir.
• Renal arteriyogram: Böbrek dolaşımını değerlendirir ve ekstravasküleriteleri, kitleleri tanımlar.
• İşeme sistoüreterogram: Mesane boyutunu, üreterlere reflü, tutulumu gösterir.
• Renal ultrason: Böbrek boyutunu ve üst üriner sistemde kitle, kist, tıkanıklık olup olmadığını belirler.
• Nükleer olmayan bilgisayarlı tomografi (BT) taraması: Böbrek ve idrar yolunun enine kesit görünümü, hastalığın varlığını / kapsamını tespit eder.
• Manyetik rezonans görüntüleme (MRI): Yumuşak doku hasarı hakkında bilgi sağlar.
• Boşaltıcı ürografi (intravenöz ürogram veya piyelogram): Radyopak kontrast idrarda yoğunlaşır ve KUB’nin görselleştirilmesini kolaylaştırır.
• Endoüroloji: Sorunları teşhis etmek, biyopsi yapmak ve küçük lezyonları ve / veya taşları çıkarmak için üretra, mesane, üreterler ve böbreğin doğrudan görselleştirilmesi yapılabilir.
• Elektrokardiyogram (EKG): Elektrolit ve asit-baz dengesizliklerini yansıtan anormal olabilir.

İdrar Testleri

• İdrar tahlili: İdrar tahlili böbreklerin işlevi hakkında muazzam bir fikir verir.
• Yirmi dört saatlik idrar testleri: Bu test, tüm idrarınızı art arda 24 saat boyunca toplamanızı gerektirir. İdrar, protein ve atık ürünler (üre nitrojen ve kreatinin) açısından analiz edilebilir. İdrarda protein varlığı böbrek hasarını gösterir. İdrarda atılan kreatinin ve üre miktarı, böbrek fonksiyonu düzeyini ve glomerüler filtrasyon hızını (GFR) hesaplamak için kullanılabilir.
• Glomerüler filtrasyon hızı (GFR): GFR, genel böbrek fonksiyonunu ifade etmenin standart bir yoludur. Böbrek hastalığı ilerledikçe GFR düşer. Normal GFR erkeklerde yaklaşık 100-140 mL / dk ve kadınlarda 85-115 mL / dk’dır. Yaşla birlikte çoğu insanda azalır. GFR, 24 saatlik idrardaki atık ürünlerin miktarından veya intravenöz olarak uygulanan özel belirteçler kullanılarak hesaplanabilir. Hastalar, GFR değerlerine göre kronik böbrek hastalığının beş aşamasına ayrılır.
• İdrar Özgül Ağırlığı: Bu, idrar örneğinin ne kadar konsantre olduğunun bir ölçüsüdür. Konsantre bir idrar numunesinin özgül ağırlığı 1.030 veya 1.040’ın üzerinde olacaktır.

Kan Testleri

Kandaki kreatinin ve üre (BUN): Kan üre nitrojeni ve serum kreatinin, böbrek hastalığını taramak ve izlemek için en sık kullanılan kan testleridir.

• Kreatinin, normal kas yıkımının bir parçalanma ürünüdür.
• Üre, proteinin parçalanmasının atık ürünüdür.
• Böbrek fonksiyonu kötüleştikçe bu maddelerin seviyesi kanda yükselir.

Elektrolit seviyeleri ve asit-baz dengesi: Böbrek disfonksiyonu elektrolitlerde, özellikle potasyum, fosfor ve kalsiyumda dengesizliklere neden olur.

• Yüksek potasyum (hiperkalemi) özel bir endişe kaynağıdır.
• Kanın asit-baz dengesi de genellikle bozulur.

Aktif D vitamini üretiminin azalması, kanda düşük kalsiyum seviyelerine neden olabilir. Böbreklerde fosfor atılamaması, kandaki seviyelerinin yükselmesine neden olur.

Kan hücresi sayımı: Böbrek hastalığı kan hücresi üretimini bozduğundan ve kırmızı hücrelerin hayatta kalmasını kısalttığından, kırmızı kan hücresi sayısı ve hemoglobin düşük olabilir (anemi). Bazı hastalarda gastrointestinal sistemde kan kaybına bağlı olarak demir eksikliği de olabilir. Diğer beslenme eksiklikleri de kırmızı hücrelerin üretimini bozabilir.

Diğer Testler

• Ultrason: Ultrason genellikle böbrek hastalığının teşhisinde kullanılır. Ultrason, invazif olmayan bir test türüdür.
  Yetişkin polikistik böbrek hastalığı, diyabetik nefropati ve amiloidozun neden olduğu vakalarda normal veya hatta büyük olabilmesine rağmen, genel olarak böbreklerin boyutu kronik böbrek hastalığında küçülür.
• Biyopsi: Böbrek hastalığının nedeninin belirsiz olduğu durumlarda bazen böbrek dokusundan bir örnek (biyopsi) gerekir. Genellikle lokal anestezi ile biyopsi ancak deriden böbreğe bir iğne sokularak alınabilir.

Sağlık Yönetimi

ARF tedavisinin amacı, normal kimyasal dengeyi sağlamak ve böbrek dokusunun onarımı ve böbrek fonksiyonunun restorasyonu gerçekleşene kadar komplikasyonları önlemektir.

• Farmakolojik tedavi. Katyon değişim reçineleri veya Kayexalate, yüksek potasyum seviyelerini azaltabilir; Potasyumu tekrar hücrelere kaydırmak için IV dekstroz% 50, insülin ve kalsiyum replasmanı uygulanabilir; diüretik ajanlar sıklıkla sıvı hacmini kontrol etmek için uygulanır.
• Beslenme tedavisi. Diyet proteinlerinin değiştirilmesi, maksimum fayda sağlamak ve üremik semptomları en aza indirmek için kişiselleştirilir; benzer şekilde, kalori gereksinimleri yüksek karbonhidratlı öğünlerle karşılanır, çünkü karbonhidratlar protein koruyucu bir etkiye sahiptir; potasyum veya fosfor içeren yiyecekler ve sıvılar kısıtlanmıştır; diüretik aşamadan sonra hasta yüksek proteinli, yüksek kalorili diyete alınır.

Hemşirelik Yönetimi

Hemşire, ABY’li hastanın bakımında önemli bir role sahiptir.

Hemşirelik Değerlendirmesi

Değerlendirme genellikle idrarın özelliklerine odaklanır.

• İdrar çıkışını değerlendirin. İdrar çıkışı yetersizden normal hacme kadar değişir.
• İdrardaki kanı değerlendirin. ABY’li hastalarda hematüri mevcut olabilir.
• Laboratuvar sonuçlarını değerlendirin. Laboratuvar sonuçları artabilir, azalabilir veya stabilize olabilir ve bunlar ARF’nin her aşamasını gösterebilir.

Hemşirelik Teşhisi

Değerlendirme verilerine dayanarak, ARF’li bir hasta için uygun hemşirelik teşhisleri şunları içerir:

• Artan potasyum seviyelerine bağlı elektrolit dengesizliği.
• İdrar çıkışındaki artışla ilgili yetersiz hacim riski.

Hemşirelik Bakım Planlaması ve Hedefleri

ARF’li bir hasta için hedefler:

• Beslenme alımını iyileştirin.
• Sıvı dengesini yeniden sağlayın.
• Metabolizma hızını azaltın.
• Pulmoner fonksiyonu teşvik edin.
• Enfeksiyonu önle.

Hemşirelik Müdahaleleri

Hemşirelik müdahaleleri, böbrek fonksiyonunu eski haline getirmeyi ve artan böbrek hasarının potansiyel nedenlerini azaltmayı amaçlamaktadır.

• Sıvı ve elektrolit dengesini izleyin. Hemşire, bozukluğun tüm evrelerinde hastanın sıvı ve elektrolit seviyelerini ve olası komplikasyonların fiziksel göstergelerini izler.
• Metabolik hızı düşürmek. Yatak istirahati teşvik edilir ve ateş ve enfeksiyon önlenir veya derhal tedavi edilir.
• Pulmoner fonksiyonu teşvik etmek. Atelektazi ve solunum yolu enfeksiyonunu önlemek için hastaya sık sık dönmesi, öksürmesi ve derin nefes alması yardım edilir.
• Enfeksiyonun önlenmesi. Asepsis, enfeksiyon riskini ve artan metabolizma riskini en aza indirmek için invaziv hatlar ve kateterler için gereklidir.
• Cilt bakımı sağlamak. Hastayı soğuk suyla yıkamak, sık sık çevirmek, cildi temiz ve iyi nemlendirmek ve sıyrılmayı önlemek için tırnakları kesilmiş tutmak genellikle rahatlatır ve cildin bozulmasını önler.
• Güvenlik önlemleri sağlayın. CNS tutulumu olan hastanın başı dönebilir veya kafası karışabilir.

Değerlendirme

Başarılı bir hemşirelik bakımı planı aşağıdakileri başarmıştır:

• İyileştirilmiş beslenme alımı.
• Sıvı dengesi restore edildi.
• Azaltılmış metabolizma hızı.
• Teşvik edilmiş pulmoner fonksiyon.
• Önlenmiş enfeksiyon.

Taburcu ve Evde Bakım Yönergeleri

Hemşire, hastaya ve ailesine ABY’nin öğretilmesinde önemli bir rol oynar.

• Beslenme. Gerekli diyet değişiklikleri nedeniyle beslenme uzmanına yönlendirme yapılır.
• Rapor edilecek sorunlar. Hasta ve ailesi, sağlık hizmeti sağlayıcısına hangi sorunları bildireceğini bilmelidir.
• Takip muayeneleri. Takip muayenelerinin ve tedavinin önemi, değişen fiziksel durum ve böbrek fonksiyonları nedeniyle hasta ve ailesi için vurgulanmaktadır.

Dokümantasyon Yönergeleri

ARF’li bir hastada dokümantasyonun odağı şunları içerir:

• Hayati bulgular.
• Kas gücü ve refleksler.
• Laboratuvar testleri ve teşhis çalışmalarının sonuçları.
• Eksiklik derecesi ve mevcut sıvı alım kaynakları.
• I&O ve sıvı dengesi.
• Bakım planı.
• Öğretim planı.
• Müşterinin tedavi, öğretim ve gerçekleştirilen eylemlere verdiği yanıtlar.
• İstenilen sonuçlara ulaşma veya ilerleme.
• Bakım planında değişiklikler.
• Uzun vadeli ihtiyaçlar.