Alerjik Rinit Nedir? Nedenleri ve Belirtileri Nelerdir?

Alerjik Rinit Nedir?

Alerjik rinit (AR) yaygın bir hastalık olmasına rağmen, günlük yaşam üzerindeki etkisi göz ardı edilemez.

• Çocuklarda alerjik rinit, çoğunlukla hayvan tüyü, ev tozu, polen ve küflere karşı hassasiyetten kaynaklanır.
• Polen alerjisi nadiren 4 veya 5 yaşından önce ortaya çıkar.
• 2 yaşından büyük çocuklarda alerjik rinitte açık hava alerjenlerine karşı duyarlılık oluşabilir; ancak, dış ortam alerjenlerine karşı duyarlılık 4-6 yaşından büyük çocuklarda daha yaygındır.

Patofizyoloji

Alerjik riniti (AR) anlamak için burnun işlevini anlamak önemlidir.

• Burnun amacı solunan havayı filtrelemek, nemlendirmek ve sıcaklığını düzenlemek; bu, her bir burun deliğinde 3 konka üzerine yayılmış geniş bir yüzey alanı üzerinde gerçekleştirilir.
• Fiziksel elementlerin üçlüsü (yani, partikülleri havada tutan ince bir mukus tabakası, kirpikler ve vibrissae [tüyler]) sıcaklık düzenlemesini gerçekleştirir.
• Her bir burun deliğine giden kan akışı miktarı, türbinlerin boyutunu düzenler ve hava akışı direncini etkiler.
• Filtrelenen parçacıkların doğası burnu etkileyebilir.
• Tahriş edici maddeler (örneğin sigara dumanı, soğuk hava) kısa süreli rinite neden olur; ancak alerjenler, daha önemli, uzun süreli inflamatuar reaksiyonlara yol açabilen bir dizi olaya neden olur.
• Kısacası, rinit, tahriş edici maddelerin ve alerjenlerin akciğerlere girmesini önlemeye çalışan burun hava yollarındaki lokal bir savunma mekanizmasından kaynaklanır.

İstatistikler ve İnsidanslar

Alerjik rinitin (AR) ırk tercihi yoktur; bununla birlikte, beyaz olmayan kökenden gelen kişiler, beyazlardan daha az tıbbi yardım ararlar.

• Alerjik Rinit’nin cinsiyet tercihi yoktur.
• 2 yaşından küçük çocuklarda iç mekan alerjenlerine karşı klinik olarak anlamlı duyarlılık oluşabilir.
• Alerjik rinit benzeri semptomlar (burun akıntısı, burun tıkanıklığı veya soğuk algınlığı dışında hapşırma) 18 aylıkken başlayabilir.
• Kirlilik ve Astım Riski: Bir Bebek Çalışması’ndan (PARIS) bir raporda, çalışma grubundaki 1859 küçük çocuğun %9.1’i 18 aylıkken alerjik rinit benzeri semptomlar bildirdi.

Alerjik Rinit Nedenleri

Alerjik Rinit, nazal mukozadaki çeşitli alerjenlere karşı immünoglobulin E (IgE) aracılı bir reaksiyondan kaynaklanır.

• Alerjenler. En yaygın alerjenler arasında toz akarları, evcil hayvan tüyleri, hamam böcekleri, küfler ve polenler bulunur.

Klinik Bulgular – Belirtileri

Alerjik Rinit belirtileri şunlardan oluşur:

• Rinore. Bu duruma genellikle “burun akıntısı” denir.
• Burun tıkanıklığı. Çocuk burun tıkanıklığından şikayet edebilir.
• Postnazal drenaj. Bu, burun mukozası tarafından aşırı mukus üretildiğinde ortaya çıkar.
• Tekrarlayan hapşırma. Tekrar tekrar hapşırma, tahriş olduğunun bir işaretidir.
• Kaşıntı. Damakta, kulaklarda, burunda veya gözlerde kaşıntı var.
• Alerjik selam. Alerjik selam, çocuğun kaşıntıyı gidermek ve burundaki hava yollarını açmak için burnunu yukarı ve geriye doğru itmesidir.

Değerlendirme ve Tanısal Bulgular

Hastanın basit bir öyküsü varsa, alerjik rinitte (AR) hiçbir çalışmaya gerek yoktur. Tarih kafa karıştırıcı olduğunda, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli çalışmalar yardımcı olur:

• Deri delme testi. Bu test, aeroalerjenler için oldukça hassas ve spesifiktir; bununla birlikte, özellikle deri mast hücreleri basınç veya diğer fiziksel uyaranlarla kolayca aktive edildiğinde, karşılık gelen klinik özellikler olmadan yanlış bir pozitif reaksiyon oluşabilir.
• Serum alerjene özgü IgE testi. Ana sınırlamalar, standart deri testlerinde klinik olarak IgE yanıtı görülmeden önce hastaların moleküler düzeyde duyarlı olabilmesidir; bu, klinik semptomları tetiklemeyen laboratuvar testlerinde pozitif sonuçlara yol açabilir.
• Burun lekesi. Eozinofiller genellikle alerjiye işaret eder.
• Diferansiyel ile CBC sayımı. Bir CBC sayımı, artan sayıda eozinofil ortaya çıkarabilir; referans aralığı içindeki bir eozinofil sayısı AR’yi dışlamaz; bununla birlikte, yüksek bir eozinofil sayısı tanıyı düşündürür.

Sağlık Yönetimi

Alerjik rinit (AR) tedavisi 3 kategoriye ayrılabilir: alerjenlerden veya çevresel kontrollerden kaçınma, ilaçlar ve alerjene özgü immünoterapi (dil altı veya alerji aşıları).

• Çevre kontrolü. Çoğu hastada çevresel kontrollerin kullanımı yeterince araştırılmamıştır; birçok hasta için tetikleyicinin çıkarılmasının dramatik bir etkisi olabilir; Tetikleyicinin tanımlanması ve ortadan kaldırılması gerektiğinde zorluk ortaya çıkar; kuş tüyü yastığın veya battaniyenin çıkarılması söz konusuysa tetiği ortadan kaldırmak basit olabilir; ancak, bir aile hayvanının çıkarılması gerekiyorsa bu çok zor olabilir.

Farmakolojik Yönetim

Alerjik rinit (AR) için antihistaminikler, kortikosteroidler, dekonjestanlar, salin, sodyum kromolin ve lökotrien reseptör antagonistleri dahil birçok ilaç grubu kullanılır.

• 2. nesil antihistaminikler. Antihistaminikler, yatıştırıcı ve yatıştırıcı olmayan, daha yeni ve daha eski ve birinci ve ikinci nesil antihistaminikler (en yaygın olarak kabul edilen sınıflandırma) dahil olmak üzere çeşitli şekillerde sınıflandırılır; birinci nesil antihistaminikler öncelikle reçetesiz satılan OTC’dir) ve öksürük, soğuk algınlığı ve alerjiler için birçok kombinasyon ürününde bulunur.
• Burun içi antihistaminikler. Bu ajanlar, alerjik riniti tedavi etmek için oral antihistaminiklere bir alternatiftir; şu anda, azelastin ve olopatadin, Amerika Birleşik Devletleri’nde mevcut olan tek ajanlardır.
• Burun içi kortikosteroidler. Bu ilaç sınıfı en etkilidir; intranazal kortikosteroidler, hastaların %90’ından fazlasında alerjik rinit semptomlarını azalttığı gösterilen güçlü anti-inflamatuar ajanlardır.
• Burun içi antihistaminikler ve kortikosteroidler. Piyasada intranazal antihistaminik ve kortikosteroidlere ihtiyaç duyan hastalar için kombinasyon ürünleri ortaya çıkmaktadır.
• Burun içi dekonjestanlar. Dekonjestanlar kısa süreli semptom kontrolü için etkilidir; burun akıntısını ve tıkanıklığı azaltırlar ve reçetesiz temin edilebilirler.
• Lökotrien reseptör agonistleri. Montelukast, alerjik rinit için monoterapi olarak onaylanmıştır; önemli tıkanıklığın birincil şikayet olduğu hastalarda en etkili olduğu gösterilmiştir.
• Alerjen immünoterapisi. Günlük dilaltı (SL) tabletleri ile immünoterapi, rahatsız edici alerjenlere bağlı olarak bazı kişilerde haftalık enjeksiyonların yerini alabilir; SL tabletine bağlı olarak, tedavi, tedavi edilen alerjen mevsiminden en az 3-4 ay önce başlatılmalıdır.
• Burun içi mast hücre stabilizatörleri. Bunlar hastaların yaklaşık %70-80’inde AR için etkili tedavilerdir; mast hücre degranülasyonunu inhibe ederek mast hücre stabilizasyonu ve antialerjik etkiler üretirler.

Hemşirelik Yönetimi

Alerjik rinitli çocuğun hemşirelik yönetimi şunları içerir:

Hemşirelik Değerlendirmesi

Çocuğun değerlendirilmesi şunları içerir:

• Tarih. Hemşireler, mevsimsel değişiklikleri, ortamdaki provokatif unsurları ve semptomlara yol açan olayların zamanlamasını belirlemeye çalışmalı; örneğin, hastanın yalnızca hafta boyunca sorunları varsa, bu, çocuğun sınıfının veya kreşin ortamının evcil hayvan veya küf gibi alerjenler için araştırılmasına yol açabilir.

Hemşirelik Teşhisi

Değerlendirme verilerine dayanarak, başlıca hemşirelik tanıları şunlardır:

• Tıkanma veya kalınlaşmış sekresyonların varlığı ile ilgili etkisiz hava yolu temizliği.
• Burun tıkanıklığına bağlı rahatsız uyku düzeni.
• Durumla ilgili benlik kavramı bozukluğu.
• Hastalık ve tıbbi müdahale prosedürü hakkında bilgi eksikliği ile ilgili endişe.

Hemşirelik Bakımı Planlaması ve Hedefleri

Alerjik rinitli bir çocuk için ana hedefler şunlardır:

• Çocuk artık ağızdan nefes almayacak.
• Hava yolu, özellikle burun normale dönecektir.
• Çocuk günde 6-8 saat uyur.
• Çocuk ve ebeveynleri, kaygı düzeyini ve başa çıkma kalıplarını tanımlayacaklardır.
• Çocuk ve ebeveynleri hastalık ve tedavi hakkında bilgi sahibi olacak ve anlayacaktır.

Hemşirelik Müdahaleleri

Çocuk için hemşirelik müdahaleleri şunları içerir:

• Alerjenin tanımlanması. Toz akarı alerjenleri için tanımlama ve eliminasyon en kolay olanıdır; polenden kaçınmak daha zordur çünkü bunun için günlük aktivitelerin değiştirilmesi gerekir; Klimalı evlerde kolayca gerçekleştirilen ve yıl boyunca yapılması gereken, pencereleri kapalı tutmak kolay bir müdahaledir.
• Burun spreylerinin kullanımı. Önce burnu silerek, ardından ilacı vererek hastaya ve ebeveynlere burun spreylerinin nasıl kullanılacağını öğretin.
• Evin kapsamlı temizliğini teşvik edin. Toz ve diğer polenleri barındırabilecek ev, mobilya ve ekipmanın rutin temizliğini teşvik edin.
• İlaç uyumunu teşvik edin. Doktorun talimatına göre farmakolojik tedavi uygulayın.