Her canlının olduğu gibi, insanda hücrelerden oluşan bir canladır. Hücrelerin temel yapı taşı ise proteinlerden oluşur. Protein kelime anlamı olarak, önemli demektir. Adında anlaşıldığı gibi insan için en önemli olan madde proteindir. Protein, gelişmemizi, büyümemizi, kaslarımızın oluşmasını, yaralarımızın iyileşmesini, zeka gelişimimizi, hastalıklar karşısında korunmamızı ve bunlara ek olarak vücudumuzdaki azot dengesini korunmasını sağlamaktadır.
Bizim için bu kadar değerli olan proteinin yapı taşı ise amino asittir. Vücudumuza aldığımız proteinler, parçalanarak amino aside dönüşür ve bu şekilde kolaylıkla kanımıza karışır. İnsan vücudunun %20 ye yakını amino asitlerden meydana gelir. Yani örnek vermek gerekirse 100 kilo olan bir insanın, 20 kilosu amino asittir diyebiliriz. Kas gelişmesi ve kas yapısının korunmasında çok önemli olduğundan dolayı, sporcuların vaz geçilmezleri arasında yer alır.
Amino Asit Nedir?
Amino asit yukarıda da bahsettiğim gibi proteinlerin yapı taşıdır. Amino asitler sayesinde, derimiz, kaslarımız, saçlarımız, hormonlarımız, tırnaklarımız kısaca hayati önem taşıyan bütün enzimlerimiz oluşur.
Amino asitler hücre yenilenmesinde büyük katkı sağlarlar. İnsan hayatının devam etmesinde büyük bir pay sahibidirler. Sağlıklı bir ruh halimiz var ise, bunun amino asitlere borçlu olduğumuzu unutmamalıyız. Ruh sağlığı çekenlerin amino asit değerlerini ölçtürmelerini tavsiye ederiz.
Amino Asitler Hangi Besinlerde Bol Miktarda Bulunur?
Amino asitleri yumurta, kırmızı et, tavuk, balık, peynir, süt yani kısacası tüm hayvansal gıdalardan alabiliriz. Hayvansal gıdaların hepsi bol miktarda amino asit içerir. Vücudumuzun ihtiyaç duyduğu amino asit miktarını, dışarıdan hiçbir takviye almadan tamamen hayvansal gıdalardan almamız mümkündür. Hayvansal gıdaların en büyük özelliği amino asitler ile sınırlı değildir, vücudumuz ihtiyaç duyduğu B12 vitamini de hayvansal gıdalar ile elde edebiliriz.
Hayvanlar gıdaların dışında da amino asit alabileceğimiz bitkilerde mevcuttur. Kuru fasulye, mercimek nohut, soya fasulyesi, kabuklu yemişler, tahıllar ve tohumlarda da amino asit mevcuttur. Ancak bunlardaki değerler, hayvansal gıdalara göre çok düşüktür. Ayrıca bu besinlerdeki amino asitler, tamamlanmamış protein içerirler. Hayvansal gıdalardaki amino asitler ise tamamlanmış protein barındırırlar.
Vejetaryenler bu konuda çok dikkatli olmalıdırlar. Hayvansal gıda tüketmediklerinden dolayı, amino asit ve B12 vitamini yönünden sıkıntı yaşayabilirler. Amino asit ve B12 değerlerini sürekli doktor kontrolünde tutmalarını tavsiye ederiz. Bu eksiklikler büyük ve ciddi rahatsızlıklara sebebiyet verebilir.
Amino Asit Eksikliğinin Belirtileri Nelerdir?
- Kas kaybı yaşanır ve yoğun halsizlik görülür
- Kas kaybı yaşandığından dolayı, gündelik işleri yapmak bile çok büyük yorgunluklar verir
- Amino asit eksikliği tırnak kırılmaları ile kendini gösterebilir
- Amino asit eksikliğinde ciddi saç sorunları ortaya çıkar. Büyük oranda saç dökülmesi yaşarız
- Derinin oluşması ve yenilenmesinde önemli bir paya sahip olan amino asitler, eksikliğin görüldüğünde kendini deride belli eder. Deride kuruluk ve dökülmeler ortaya çıkar
- Amino asit eksikliği bütün hastalıkların iyileşme süresini uzatır. Hücrelerimiz yenilenmediği için, ufak bir rahatsızlık bile bizlere büyük sorunlar oluşturabilir
- Amino asit eksikliği uyku bozukluklarına ve sürekli bir baş ağrısına sebebiyet verebilir
- Amino asit eksikliğinin en büyük etki gösterdiği alan ise ruh sağlığımızı bozulması olarak ortaya çıkar. Şiddetli depresyonlar geçiririz. Amino asit oranlarımız normale döndürülmez ise, kronik bir depresyon hastası olabiliriz.
Not: Amino asit eksikliği ileri derece organ yetmezliğine sebebiyet verebilir. Vejetaryen beslenenlerin sürekli doktor altında olmalarını şiddetle tavsiye ederiz.
Makalemizde anlatmış olduklarımız sadece bilgi niteliğindedir. Doktor tavsiyesi değildir. Kendinizde bu tip sorunlar görüyorsanız, en kısa sürede bir doktora giderek, tedavi altına girmenizi öneririz.