Çin’e geldiğim ilk haftalarda, haberlerde sütten hastaneye kaldırılan kişileri duyduğumuz anda Çin’de süt ve süt ürünleri tüketmemeye dikkat ettik. Dün’e kadar bir defa süt içmiştim, dün ikinci defa süt aldım, büyük bir markette yoğurt ve sütlerin bulunduğu rafların fotoğrafını çekmeye başlayınca, bir görevli yanıma gelip bunları çekemezsin diye uyarıda bulundu. Beni rakip firmalardan birine ajanlık yaptığımı düşündüler. Ben blog yazarı olduğumu açıklamaya çalıştım, kadın blog kelimesini hayatında duymamış bön bön baktı bana, neyse benim işim de bitmişti zaten aldım sütümü yoğurdumu geldim evime. Çin süt ve süt ürünleri pazarı, buyrun okuyun.
Yoğurdun tadını tahmin ettiğimden en ufaklarından almaya çalışmıştım. İki farklı çeşit yoğurt aldım, biri sade diğeri ise çilekli. Yoğurt, yoğurt değil çıvık birşey ayrana yakın, sertlik felan söz konusu değil. Yoğurdu, bizdeki gibi plastik kaplarda satmıyorlar, 1 litrelik yoğurtlar karton kutularda yada bizdeki 1 litrelik plastik süt kaplarına koyup mayalamışlar.
Hayatımı riske atıp yoğurları deniyorum. Sıkar tabi, süt’ün içine katılan melamin maddesinden 6 bebek ölmüş 300 bin bebeği hastaneye kaldırmışlar. Davaları devam ediyor, bu olaya sebep olan şirketin, 21 yöneticisinden ikisi idama mahkum edilmiş, bir tanesi ömür boyu hapis cezasına çarptırılmış diğerlerine 5-15 yıl arasında hapis cezası verilmiş. Danone grubuna ait süt tozu üreten Dumex şirketi hakkında da bugün haberler var, onların da ipi çekilebilir. Dumex kendisinin sattığı süt tozunda melamin olmadığını iddia etsede, geçen ay (ocak 2009) 46 bebeğin dumex’in sattığı ürünler yüzünden hastaneye kaldırıldığı iddia ediliyor.
Peki yoğurdun tadı nasıl ? yoğurdun tadı şekerli, şekerli yoğurt mu olur abi yaa. Çin’de yoğurt şekerli, ekmek şekerli, çekirdek şekerli (tuzlusuda varmış), hazır pop corn mısır alıyoruz o bile şekerli. Çinliler şeker sevmez diyenler de varda benim gözlemime göre bunlar şekersiz yaşayamazlar. Çin pazarında bizim damak tadımıza yakın yoğurt yok mu var, (shanghai için) Bulgar yoğurdu Meiji bizim yoğurda en yakın yoğurt. Avustralyalı firmaların ithal yoğurtlarını da deneye bilirsiniz ama maalesef yoğurtların hepsi tatlı. Dünya’da yoğurt üzerine yeni bir akım var galiba, yoğurtlar şekerli yapılıyor. Çin’e gelmeden Irak’a bir yoğurt işi vardı, onlarında talepleri şekerli yoğurt üzerineydi.
Çin’deki süt ürünleri pazarında durumlar nasıl ? 2008 yılı eylül ayında yaşanan süt krizinden itibaren pazarda %35 küçülme oldu. Beyaz peynir yok, kaşar peyniri büyük marketlerin ithal ürün reyonlarında satılıyor, bakkalda bulacağımız ise genelde hamburgerin içine konulan cheddar peyniri. Tereyağı da pazarda var, ama böyle ekmeğe sürüp yenecek tereyağı alanı çok bakir öyle bir alışkanlıkları yok. Yangzhou seyahatimiz sırasında otelin kahvaltısında görmüş hemen 2 dilim ekmeğe sürü vermiştim, sürdüğüm mayonezmiş hayallerim suya düşmüştü. Başka bir gezide lüks bir otelin açık büfe kahvaltısında domates ve salatalık yanında herkesin aldığı, benim tuz diye aldığım şeyin şeker olduğunu anladığımda çok geçti. Çinliler domatesi de şekerle yiyorlarmış, o kahvaltıda aldığım tavuk yumurtası da çiğ çıkmıştı, bende kendimi browni keke vurmuştum.
Ayran tutarmı derseniz, ayranı şekerli yapıp denemek lazım, yoğurt diye satın alıp yedikleri ayrandan az katı. Meyveli ayran yapıp bu pazara girmek lazım. Aman dikkat edin, Çin’de aldığınız su da sahte çıkabilir, su krizi de var Çin’de büyük bir gıda krizi var bunu fırsata dönüştürmeye çalışan bir Türk şirketi görmedim Shanghai gıda fuarında.