Gabin (Aşırı Yararlanma) Nedir?

Gabin, kısaca sözleşme taraflarından birinin sömürülmesidir. Gabin sözleşmeyle taraflara yüklenen edimler arasında ciddi ve objektif bir orantısızlık halinin ortaya çıkması ve bu nedenin; zarar görenin zor durumda olmasından, düşüncesizliğinden ve yahut deneyimsizliğinden faydalanılmak suretiyle olması halidir. Gabin yeni kanunda aşırı yararlanma olarak yer bulmuştur.

Gabinin en önemli noktalarından biri sözleşme hürriyetinin bir istisnası olmasıdır. Yani hukuk düzeni “Taraflar, bir sözleşmenin içeriğini kanunda öngörülen sınırlar içinde özgürce belirleyebilirler” demesine rağmen taraflar arasında yapılmış bir sözleşmede gabin hali için sözleşmeden dönme ve edimler arasındaki dengesizliğin giderilmesi hakkı vermiştir.

Gabinin şartlarına bakmak gerekirse (aşırı yararlanma) TBK madde 28′ de açıklanmıştır.

Objektif Şart:

– Edimler arasında açık orantısızlık

Subjektif Şartlar:

zarar görenin zor durumda kalmasından,
– düşüncesizliğinden,
– deneyimsizliğinden yararlanılmak suretiyle gerçekleşmiş olması gerekir.

Zarar gören bu şartların varlığı halinde düşüncesizlik ve deneyimsizliğini öğrenmesinden itibaren; zor durumda kalmada ise bu durumun ortadan kalkmasından itibaren 1 yıl içinde ve herhalde sözleşmenin kurulmasından itibaren 5 yıl içinde diğer tarafa bildirim yapmalıdır.

Bu bildirimde durumun özelliğine göre ya sözleşme ile bağlı olmadığını diğer tarafa bildirerek ediminin geri verilmesini ya da sözleşmeye bağlı kalarak edimler arasındaki eşitsizliğin giderilmesini talep etmelidir.

Yorum yapın