Halk arasında uçuk olarak bilinen bu hastalık Herpes Simplex virüsünün vücuda girmesiyle oluşur. Ciltte içi su dolu kabarcıkların oluşumuna sebep olan bu virüs temas yoluyla bulaşmaktadır. Bu viral enfeksiyonun sekiz çeşidi bulunmakta ve en sık görülen üç çeşidine rastlanmaktadır. HVS 1, HVS 2, HVS 3 olarak bilinen bu çeşitlerden, HVS 1 ağız ve burunda görülmekte, genital bölgelerde HVS 2 görülmekte ve HVS 3’te zonaya sebep olmaktadır. Zonada içi su dolu kesecikler gözükmemekte kızarıklık ve iğne batması belirtileri oluşmaktadır. Cinsel yolla bulaşma oranının yüksek olduğu Herpes Simplex virüsü aynı havluyu kullanma ve el teması ile de bulaşmaktadır.
Genital Herpes
Kadınlarda daha sık görülen bu viral enfeksiyon yakın temas ve sıklıkla cinsel yollarla bulaşmaktadır. Bu hastalık aktif cinsel hayatın başlamasıyla kendini göstermektedir. Bağışıklık sisteminin zayıf olduğu durumlarda ortaya çıkan HVS 2 enfeksiyonu olan kişilerin HIV testi yaptırması gerekmektedir. Araştırma sonuçları HVS 2 hastalarının HİV e yakalanma oranının arttığını göstermektedir. Genital bölgelerde, kasıklarda, vajina dış dudakları, penis, idrar yolu çıkışında ve anüs bölgesinde virüsün bulaşmasına zemin taşımaktadır. Herpes nöbetinin devam ettiği sırada cinsel ilişkiden kaçınılmalıdır. Ağız içindeki yaralardan oral yolla virüs bulaşabilmekte, ilişki sırasında kondom kullanılması da yeterli olmamaktadır. Çünkü kondomun tamamen kapatamadığı alanlar da virüsün bulaşmasına sebep olabilmektedir.
Herpes Simplexin Belirtileri Nelerdir?
Bu virüs ilk bulaştığında insanlarda çoğu zaman herhangi bir semptom görülmemektedir. Semptomların ortaya çıkması kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Çok sayıda ağrılı yaralar oluştuğu gibi hafif kızarıklık şeklinde de gözükmektedir. Genital Herpes Primer ve tekrarlayan herpes olarak iki farklı formda görülebilmektedir. Primer enfeksiyonda belirtiler cinsel ilişki sonrasında 1-2 hafta içinde genital bölgede görülmeye başlar cilt kızarıklığı karıncalanma ve kaşıntı şeklinde görülür. 2-3 hafta içerisinde kabarcıklar patlayarak ağrılı bir süreç baş gösterir. Ateş, titreme, yorgunluk, kas ağrıları, bulantı, kusma ve lenf bezlerinin şişmesi de diğer belirtiler arasındadır. Bu açık yaralar bir süre sonra kabuklanmaya başlar ve kabukların dökülmesiyle iyileşme gerçekleşir. Ayrıca idrar yaparken yanma ve vajinal akıntılar da görülebilmektedir. Tekrarlayan Genital herpeste bu süreç hafif atlatılmaktadır. Hastalık 3 gün sürmekte ve hafif kaşıntılarla atlatılmaktadır. Genital Herpes cinsel organlarda kümeler halinde içi su dolu kabarcıklar şeklinde gözükmekte bu kabarcıklarla doğrudan temas virüsü bulaştırmaktadır. Ayrıca kişi bu yaralara temas etmesi halinde vücudunun başka yerlerine de bu virüsü bulaştırabilmektedir.
Genital Herpes Tanısı Nasıl Konur?
Bu virüse ait bazı karakteristik lezyonlar mevcuttur. İçi su dolu kabarcıklar herpesi tarif edebileceği gibi başka hastalık belirtileri de buna benzer olabilmektedir. Ayrıca herpes virüsü her hastada bu belirtileri göstermeyebilir. Bu nedenle test yaptırılmalıdır. Bunun için Virolojik ve Serolojik testler yapılır. Bu iki testte virüsün tespit edilebilmesi açısından önemlidir. Viroloijik testlerde lezyondan alınan kültür içi sıvı dolu kabarcık şeklindeyken alındığında daha net sonuç vermektedir. İlk üç gün içinde yapılır eğer virüs var ise 10 gün içinde üreyecektir. Serolojik testte ise kan alınmaktadır. Eğer vücutta virüs var ise virüse karşı savaşan antikorlarda kanda çıkacaktır. Bu da virüsün var olduğunun net göstergelerindendir. Bu virüsün var olması demek hastalığı bulaştıracağınız anlamına gelmektedir. Bu testlere tabi olanların CYBE testi yaptırmaları da gerekmektedir.
Genital Herpesi Tetikleyen Faktörler Nelerdir?
HVS 1 çocukluk döneminde geçirildiği gibi HVS 2 genelde 20 ve 30 yaşlarında ortaya çıkmaktadır. HVS 2 bağışıklık sistemin zayıfladığı zamanlarda açığa çıkar. Grip ve soğuk algınlığı bağışıklık sistemini zayıflatır. Bunun dışında fazla A vitamini, sigara ve alkol tüketimi, kişisel hijyen ve stres diğer faktörler arasındadır.
Risk Grupları Kimlerdir?
- Yaşlılık
- Birden fazla cinsel partner
- Gelir düzeyinin düşük olması
- Eş cinsellik
- AİDS hastalığı taşıyanlar
- Eğitim seviyesinin düşük olması.
Genital Herpesin Bulaşmasını Önlemek İçin Neler Yapılmalıdır?
Her bulaşıcı hastalığa karşı etkili bir yöntem olan el yıkamak bu hastalığın bulaşmasını da engelleyecek faktörlerden birisidir. Lezyona temas etmiş elbiseler ve havlular başkalarıyla paylaşılmamalı, cinsel ilişki sırasında kondom kullanılmalı (kondomun kaplamadığı bölgelerde lezyon varsa bu yöntem de yeterli olamayabilir), hastalık süresinse cinsel ilişkiden uzak durulmalı, lezyona dokunulması halinde eller sabunla yıkanmalıdır.
Genital Herpesin Sebep Olduğu Sorunlar
- Gebelik durumunda bebeğe geçme riski bulunmaktadır. Bebekte körlük ve beyin hasarı oluşabilir.
- AIDS gibi hastalıkların önünü açar.
- Çok sık görülmese de omurilikte enfeksiyon ya da menenjite sebep olur.
- Ciltte tıkanıklıklara ve idrar yolu enfeksiyonlarına neden olur.
Genital Herpesin Tedavisi
Yapılan tedaviler virüsü yok edememekte, fakat hastalığın oluşumunu önlemekte veya etkilerini azaltmaktadır. Genital Herpes tedavisinde Primer enfeksiyonda Antiviral ilaçlar kullanılır bu ilaçlar herpes nöbetlerinin süresini kısaltır ve duyulan rahatsızlığı en aza indirger. İlaç kullanmaya rağmen kabarcık ve lezyonlar azalmıyorsa 5 günden fazla asiklovir tedavisine devam edilebilir. Herpes Simplex virüsü vücudu tamamen terk etmez virüs bir kez vücuda girdiğinde, ilk belirtileri 2-10 gün içerisinde gözükmektedir. Sinir sisteminde sakin olarak bekleyen bu virüs tetikleyici faktörlere bağlı olarak vücuda ilk girdiği yerde sulu kabarcık ve kızarıklık şeklinde tekrar kendini göstermektedir. Bu hastalık süresince bağışıklık sistemini kuvvetlendirmek gerekmektedir. Alkol ve sigara tüketimini bu sürede azaltmalı, stresten ve yorucu aktivitelerden uzak durmalı ve düzenli beslenmeye özen gösterilmelidir. Tekrarlayan enfeksiyonda bol su içerek idrar yaparken ağrının hafiflemesi sağlanmış olur. Anestezik içerikli kremleri yara üzerine sürerek acınızı dindirebilirsiniz. Lezyonların acısını hafifletmek için ılık banyo yapılması ve sonrasında iyice kurulanması gerekmektedir. Bir pamuk yardımıyla karbonat ya da mısır nişastası uygulamanız kaşınmaları azaltacaktır. Buz kalıpları kan akışını yavaşlatacağı için kaşıntı ve acıyı yok edecektir. Aloe Vera bitkisel çözüm olarak Genital Herpes tedavisinde kullanılmaktadır. Acıyı azaltır ve iyileşme sürecine yardımcı olur. Eğer herpes bir yılda 6’dan fazla tekrar ediyor ve sizi çok sıkıntıya sokuyorsa altı ay ya da bir yıl boyunca günde iki kez düzenli olarak asiklovir tablet kullanmanız gerekebilir. Baskılayıcı bu tedavi metodu ile virüsün partnerinize geçme olasılığı en aza iner.
Gebelik Dönemi ve Sonrasında Genital Herpes
Gebelik esnasında fark edilen Genital Herpes için öncelikle doktora müracaat edilmelidir. İlk herpes nöbeti ise bu bebek açısından tehlikeli olabilir. İlerleyen dönemlerde bu virüsle mücadele edecek antikorların annede oluşmaması bebeğe bulaşma riskini tetikler. Hamilelik esnasında nöbetlerin sıklığını azaltıcı ilaçlar anneye verilebilir. Doğum sürecinde bu hastalığın varlığı tespit edildiğinde veya şüphe duyulduğunda bebek sezaryenle alındığından doğum kanalındaki lezyonların bebeğe geçmesi engellenmiş olur. Genital Herpes öyküsü olan annenin suyu geldiğinde hastaneye gitmesi gerekmektedir. Doğum kanalında bekleyen virüsler açık olan vajinadan geçerek bebeğe ulaşabilmektedir. Doğum sonrasında annenin bebeğini emzirmesinde sakınca yoktur. Bu virüs anne sütünde bulunmaz ancak annenin göğsünde lezyon varsa bu yaralar kapanana kadar bebeği emzirmemesi doğru olacaktır.