Hct, hematokrit’in kısaltılmış yazılışıdır. Hct ise, kandaki kırmızı kan hücrelerinin yüzde olarak testinin yapılması anlamına gelir.
Yani, yaptırdığımız testte hct oranı %30 yazıyor ise, 100 mililitre kanda, %30 kan hücresi var demektir. Yapılan analizler ve çalışmalar, sağlıklı bir erkekte, %42 – %54 oranlarında kırmızı kan hücresi olması gerektiğini, kadınlarda ise, %38 ile %46 arasında hct değerlerinin olması gerektiğini göstermektedir.
Hct oranlarının düşük olmasının sebebi, kemik iliği sorunları, vitamin eksikliği, kan kaybı, kolon kanseri, böbrek sorunları, kemoterapi ilaçları ve bazı ilaçların yan etkisi ile ortaya çıkan, anemi sebebiyle oluşur.
Düşük Hct
Hct oranlarının düşük olması, kanda yetirince kırmızı kan hücresinin olmadığını gösterir. Hct oranları genelde, kolon kanseri, kemoterapi ilaçları, yaralanma veya ameliyat sonucu oluşan kaybı, kemik iliği ile ilgili sorunlarda, kanamalı hastalıklarda, böbrek sorunlarında, kronik hastalıklarda, folat, demir ve B12 eksikliğine bağlı olarak ortaya çıkmaktadır.
Normal Hct
Aşağıda analizler sonucu, normal hct değerleri verilmiştir.
- Yeni doğmuş bebekler: %55 – %68
- 1 haftalık bebekler: %47 – %65
- 1 aylık bebekler: %37 – %49
- 3 aylık bebekler: %30 – %36
- 1 yaş: %29 – %41
- 10 yaş: %36 – %40
- Yetişkin erkek: %42 – %54
- Yetişkin kadın: %35 – %46
Yüksek Hct
Kırmızı kan hücresi sayısının, normal değerlerin üstünde olması anlamına gelir. Bu tip bir olay, fazla karşılaşılan durumlar arasında değildir. Yüksek hct oranları genelde, yüksek rakımlı yerlerde ve sigara tiryakilerinde görülebilir.
Bazı akciğer hastalıklarında, kemik hastalıklarında ve tümör oluşumlarında da, hct oranlarının yüksek çıkma ihtimali vardır. Bunlara ek olarak, atletlerin kullanmış olduğu bazı doping maddeleri, hct oranlarını yükseltmektedir.
Hct Testi Neden Yapılır?
Hct testi genelde, kan sayımı ve hemoglobin testlerinde ortaya çıkar. Hct testinin yapılmasının amacı, aşağıda vermiş olduğumuz belirtilerin nedenini öğrenmek içindir.
- Enerji eksikliğinin sebebi
- Solgun cilt olması
- Kronik yorgunluk ve güçsüzlük durumlarının olması
- Nefes darlığı durumu
- Göz kararmaları
- Kilo ve sürekli baş ağrılarının olması
- Aşırı susuzluk durumlarının olması
- Aşırı dalak büyümeleri
- Terleyememe sorunu
- İdrara çıkamam sorunu
gibi durumlarda genellikle hct testi yapılmaktadır.
Hct Düşüklüğünü Gidermek İçin Beslenme
Yaptırdığınız testler sonucu hct düşüklüğünüz ortaya çıkmışsa, doktorunuz konu hakkında sizi detaylı olarak bilgilendirecektir. Eğer hct düşüklüğü, B12, demir ve folattan kaynaklanıyorsa, tükettiğiniz gıdalarda B12, demir ve folot yönünden zengin olanları seçerek, hct eksikliğinizi giderebilirsiniz.
B12 Vitamini: Bazı durumlarda hct düşüklüğü, B12 vitamini eksikliğinden kaynaklanmaktadır. Eğer doktorunuz teşhisi bu yönde koymuş ise, B12 vitamini içeren gıdaları tüketmenizi tavsiye ederiz. Vermiş olduğumuz yazımızda B12 vitamini içeren gıdalara göz atabilirsiniz.
Demir: Bazı durumlarda demir eksikliği yaşamak, hct düşüklüğüne sebep olabilmektedir. Doktorunuz, hct düşüklüğünün sebebi olarak, demir eksikliğini göstermiş ise, demir içeren gıdalar tüketmeniz gerekecektir. Yazımızdan demir içeren yiyeceklere göz atabilirsiniz.
Folat: Folat kırmızı kan hücrelerinin oluşması için gerekli vitaminler içinde yer alır. Kuşkonmaz, brokoli, portakal, tam buğdaylı gıdalar ve domates suyu tüketerek, folat değerlerinizi yükseltebilirsiniz.