Türkiye’de kanunlar mecliste görüşülür ve karara varılır. Meclise sunulan kanun teklifleri için milletvekilleri oylama yapar. Tabi bu işlem bir kanunun çıkarılması için uzun bir süreç sayılabilir.
Ancak olağan üstü durumlarda, aciliyet gerektiren bir konu olduğunda, kanun hükmünde kararname çıkarılarak, meclisin uzun süren işlemi devre dışı bırakılır ve bu şekilde anında kararlar alınarak uygulanır.
Kanun hükmünde kararname hukuk sistemimize ilk kez 1961 anayasasıyla gelmiş ve 1971 değişikliği ile, anayasamızda yerini almıştır. Şuanda kullanmış olduğumuz 1982 anayasasında, olağan kanun hükmünde kararname ve olağan üstü kanun hükmünde kararname olarak yerini almıştır.
Olağan Kanun Hükmünde Kararnamenin Özellikleri Nelerdir?
Türkiye Cumhuriyetinde yasalar kanunlara dayanarak çıkarılır. Kanun hükmünde kararnameler, resmi gazetede yayınlandıkları gün yürürlüğe girer. Yürürlüğe giren kanun hükmünde kararname meclisin onayına da sunulur. Eğer kararname mecliste ret oyu alır ise, konu resmi gazete yayınlanır ve kanun hükmünde kararname yürürlükten kalkar.
Olağan kanun hükmünde kararnameler ile bazı konular değiştirilemez. Bu konular özgürlükler, temel haklar, kişi hakları ve ödevleri, siyasi haklar ve bütçe kanunudur. Bu haklar hiçbir olağan kanun hükmünde kararname ile sınırlandırılamaz.
Olağan Üstü Kanun Hükmünde Kararnamenin Özellikleri Nelerdir?
Olağan üstü kanun hükmünde kararname çıkarmak için her hangi bir yetki kanununa gerek yoktur. Cumhurbaşkanının başkanlığında toplanan Bakanlar kurulunun çok geniş OÜKHK çıkarma yetkisi vardır. OÜKHK resmi gazetede yayınlandığı gün yürürlüğe girer.
Olağan üstü durumlar olduğundan meclisin peşin onayı aranmaz. 1982 anayasası ile yürürlüğe girmiştir. Bu KHK’da kişi hakları, siyasi haklar ve ödevler, düzenlenebilir veya sınırlandırılabilir.