Bilimsel kuramlar tarafında açıklanan kelebek etkisi ve kaos teorileri bu düzen içinde ki düzensizliği açıklamaktadır.
Kelebek Etkisi Nedir ?
Kelebek etkisi daha önceden bilinmeyen ( oluşma olasılığı hesaplanmayan ) bir durumun ilerledikçe kademe atlayarak kaos çığrına ulaşmasıdır. ”Kelebek Etkisi” kavramının ünlü matematikçi ”Edward Narton Lorenz”in ortaya çıkardığı ”Kaos Teorisi” den gelmemektedir.
Kaos Teorisi Nedir ?
Evrendeki tüm düzensizliklerin aslında düzenli olduğunu vurgulayan bu kuramın bir diğer adıda dağınıklık ( kargaşa ) dır. Bir bütünlemeyi temsil eder. Fiziksel yasanın söz konusu toplum üstünlüğü yoksa o toplum dağınıklaşmaya , kaos oluşacak ortama daha yatkındır.
Kaos Teorisi Temel Özneleri
- Var olan düzen, Düzensizliğin ana sebebidir.
- Var olan düzenin içinden çıkamassınız.
- Eğer bir düzensizlik içindeyseniz orada mutlaka düzen vardır.
- Kaos bir düzen ve düzensizliğin bütünüdür.
- Düzen veya düzensizlik belirli bir hedef doğru adımlarını atar.
Edward Narton Lorenz İle Kelebek Etkisi Arasındaki Bağ Nedir?
Lorenzin ortaya attığı kavram olan Kaos Teorisini , 1972 yılında sunum yaptığı bir programda : Amazon ormanlarında kanat çırpan bir kelebeğin, Avrupa da yıkıntılara yol açabileceğini söylemişti. Lorenz Kaos ortamını ise değişkenliklerin olmasıyla açıklamış oldukça basit görünen bir yapıdan, karmaşık bir yapının ortaya çıkabileceğini söylemiştir. Matematikçi olan Lorenz bu teori ile sosyal bilgiler, biyoloji, kimya gibi alanların içindede araştırılmasının önünü açmıştır.
Kelebek Etkisine İlk Adim
Kelebek Etkisi olarak adlandırılan bu kaos olayını Edward Lorenz hava durumu hesaplama işleriyle uğraşırken buldu. İlk olarak yaptığı hesaplamada 0,506127 sayılık bir değer buldu. Sonra tekrar hesaplama yaptı ve 2. Hesaplamada 0,506 olan bir değer buldum sondaki 3 rakam Lorenz için bir kanat çırpıntısı gibiydi. Sayıların birbirine oldukça yakın olması ve benzemesi bir düzeni gösterirken arada oluşan ufacık fark bir düzensizliğe ( kargaşa ) yol açıyordu. Lorenzin ortaya çıkarmak istediği bu hava durumu hesaplamasındaki etkileri fark edip bunun değişkenlik düzeniyle ilgili olduğu ortaya çıkarıyor.
Kelebek Etki̇si̇ Fi̇lm Konusu Oldu
Dram ve Bilim kurgu üzerine oluşturulan Kelebek Etkisi filmi 2004 Yılında projeye ilk adımlar atılmıştır. Başrollerinde Ashton Kutcher, Eric Stoltz gibi ünlü aktörler oynamıştır. Filmin orijinal adı ” Butterfly Effect ” olarak geçmektedir.
Film konu olarak zihinsel engelli olan Evan’ın, yaşamsal zorluk ve kötümser olayları sarsıntılı hafızası nedeniyle tam olarak hatırlayamamasıyla başlar. Olgun anlaştıkça hafıza sorunları düzelir ve normal insanlar gibi yaşamaya başlar. Birgün anı defterinde yazdığı bu olaylara bakar ve geçmişe döner.