Modern çağın gereklerinden biri olarak toplumsal yaşama ve iş hayatına ayak uydurmamız açısından çeşitli örgütsel planlamalar dâhilinde dinamik bir ortam içerisine kendimizi dâhil edebiliriz. Örgütlerin başında bulunan yöneticiler sürekli gelişen ve değişen bu dinamik ortamda kendisini her daim taze tutabilmek ve diğer örgütsel zekâlarla rekabet edebilmek için etrafındaki değişimleri hemen fark ederek örgüt içerisindeki gerekli düzenlemeleri yapmak zorundadır.
Peki, ”Örgütsel Zekâ” nedir? Öncelikle örgütün tanımını yapacak olursak kelime anlamı olarak ortak bir amaç veya eylemi gerçekleştirmek için bir araya gelmiş kurum veya kişilerin oluşturduğu birlik teşkilattır. Bu tanımdan yola çıkarak örgütsel zekâ için; örgüt içerisindeki bireylerin hem birbirleriyle etkileşimi hem de örgütün çevresi ile etkileşimi sonucunda meydana gelen ve bilgi teknolojisi ile bütünleşerek örgütün yapısı kültürel faktörleri çevresiyle olan ilişkileri ve bilgi düzeyi gibi vasıfları da göz önünde bulundurularak problem çözme kapasitesini ortaya koymak olarak tanımlayabiliriz.
Örgütsel zekâ o örgüte mensup bireylerin ölçülebilen zekâ düzeylerinden ziyade örgütün kendine has zekâsını ifade eder. Örgütün kendi ortamında meydana getirdiği bir kültürel yapıdır. Örgütsel zekâ birbirlerinden farklı bileşenlerden oluşmaktadır. Bu bileşenler arasında kültür bellek bilgi teknolojileri iletişim muhakeme öğrenme algılama yorumlama çevre ilişkileri problem çözme yeteneği enformasyon gibi özellikler yer almaktadır.
Örgütsel zekâ ve ölçülmesi eğitimi nedir? Örgütsel zekâ ile ilgili bugün birçok araştırma yapılmakta ve eserler verilmektedir. Örgütlerin varlıklarını sürdürebilmeleri için öncelikle örgüt içerisindeki eğitim düzeyinin artırılarak bu bağlamda bütün dikkatlerini bilgiyi araştırarak geliştirerek ve yönetim açısından da kendini sürekli yenileyebilen ve çevresel koşullara uyum sağlayabilen geleceği düşünerek plan ve program yapabilen bir kapasiteye sahip olması gerekmektedir. Bu koşullara sahip olan örgütsel zekâlar rekabet avantajı elde eder. Örgütlerin bilinç yaratarak o bilinci çevresel faktörlere uygun pazar sağlaması gerekir. İşte örgütsel zekânın ölçülmesi eğitimi bu bilincin eğitim yoluyla daha çok kitlelere hitap etmesini sağlamaktadır.
Bireysel zekânın örgütsel zekâya uyarlanmasının gerekçelerinden biri olarak insan zekâsı ile örgütsel zekânın fonksiyonel olarak birbirine çok benzemesidir. Bir örgüt amacına yönelik enformasyonunu işleyerek aksak yönlerini değiştirerek yorumlayarak yeteneğini gösterir. Örgütsel zekâ uyarlayıcıdır. Yaşadığı çevrede o ortamı uyarlayarak daha iyi bir şekle sokar. Çalışma potansiyelini ve verimi artırır. Bireysel yaratıcılıkların bir bütünüdür örgütsel zekâ.