Çevreye son derece zararlı olarak bilinen radyoaktif atık, düşük ya da yüksek oranda radyasyon yayan atıklardır. Bu atıklar atomik çağların başlaması ile birlikte önlenemeyen bir sorun haline gelmiş ve çevre ile insanlık adına büyük sorunlar ortaya çıkarmıştır.
Bu soruna henüz net çözümler bulunamadığı gibi daha da büyüyen bir sorun haline gelmeye devam etmektedir.
Radyoaktif Atık Nasıl Ortaya Çıkar?
Çevreye, doğaya ve insan sağlığına son derece zararlı olan radyoaktif atıklar belli kategorilere göre sınırlandırılmaktadır. Radyoaktif atıkların sınıflandırılma kategorileri;
- Fiziksel forma göre atıklar.
- Kimyasal forma göre atıklar.
- İçerdiği radyoizotopa göre atıklar.
- Işıma türü.
- Yarı ömür.
- Biyolojik materyal içeriğine göre farklı sınıflandırılmalara tabi tutulmaktadırlar.
Radyoaktif Atıklar Çevreye Ne Gibi Zarar Verir?
Radyoaktif kirlilik son derece zararlı bir kirlilik türü olmakla birlikte nükleer konu kapsamında büyük bir endişe ortaya çıkarmaktadır. İnsan ürünü olan radyoaktif atıkların büyük çoğunluğunu genelde nükleer güç ve araştırma istasyonları ortaya çıkarıyor. Tüm bu tesisler araştırmaları kapsamında enerji üretebilmek için nükleer reaksiyonlar oluşturmaya başlarlar.
Çevreye ve insan sağlığına oldukça büyük bir zararı bulunan bu yakıtlar toprağa karıştığında zamanla o toprakta yetişen tüm bitkilere de etki eder. Genetik olarak mutasyona uğrayan bitkiler zamanla ya tamamen yok olur ya da daha kalitesiz ürün vermeye başlar. Bu atıklar su ile temas ettiğinde o suda yaşayan tüm canlılar ölmeye başlar.
Radyoaktif Atıkların İnsan Sağlığına Etkileri
İnsan üzerindeki etkiler hafif düzeyden ölüme kadar giden safhalarda gerçekleşmektedir. Olumsuz etkilerin ne kadar büyük olduğu radyoaktiviteye maruz kalma süresi ile değişiklik gösterecektir.
Düşük etkilere maruz kalındığında cilt üzerinde tahrişler meydana getirecek ve daha kısa süreli bir etkisi bulunacaktır. Ancak uzun süreli ve düşük yoğunluğa maruz kalındığında mide bulantısı, kusma ve deri altı kanaması gibi rahatsızlıklar ortaya çıkacaktır.
En kötüsü olan uzun süreli ve yüksek yoğunlukta bir radyoaktivite büyük sağlık sorunlarının ortaya çıkmasına neden olacaktır. Bunun sonucunda vücuttaki bazı moleküller serbest kalarak çeşitli kanser hücrelerinin ve tümörlerin büyümesini tetikleyecektir. Ağır radyasyon bölgelerinde yaşayan insanlar önemli kanser riski taşıyan insanlardır.