Tatvan Hakkında Genel Gezi Rehberi Doğu Anadolu Bölgesi’nin incisi, Van Gölü’nün gözdesi Tatvan, belki de güneşin doğarken en güzel yanını gösterdiği yer olan Nemrut Dağı’nın eteklerine kurulmuş, Bitlis’in şirin bir ilçesidir. İlçemiz her ne kadar Doğu Anadolu Bölgesi’nde bulunsa da gelen ziyaretçilere sanki Ege ve Akdeniz sahillerindeymiş hissi verir.
Coğrafyası sayesinde çok köklü bir geçmişe, tatlı bir doğaya sahip olan Tatvan, Bitlis’in hem nüfusu bakımından hem de yüzölçümü bakımından en büyük şehridir.
Tatvan Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Tatvan Hakkında Genel Gezi Rehberi
En az beş bin yıl öncesine dayanan geçmişiyle Tatvan, tarihi İpek Yolu’nun üzerindedir. Bu yüzden tarih boyunca birçok medeniyete ve de kültüre ev sahipliği yapmıştır. Bütün bunların sonucunda da bölgede birçok camii, kale, manastır ve kilise gibi eserler günümüze ulaşmıştır.
Çok fazla tarihi esere sahip olmasının yanında hatırı sayılır güzellikte ve çoklukta doğaya sahiptir Tatvan. Bunlardan Nemrut Kalderası’ndaki Nemrut Krater Gölü, dünyanın ikinci, Türkiye’nin birinci büyük krater gölüdür. Ayrıca coğrafi konumunun verdiği avantaj sayesinde kış mevsiminde ve yaz mevsiminde çevreye göre çok daha yaşanılabilirdir.
İsminin Kanuni döneminde Zal Paşa’nın şu anki adı Çağlayan Mahallesi olan bölgede inşa ettirdiği kalenin adından yani “Taht-ı Van” isminden geldiği düşünülmektedir.
Tatvan Coğrafyası
1.690 metrelik rakıma sahip Tatvan Coğrafyası, Van Gölü, Nemrut Dağı ve civarındaki birçok dağ arasında kalmıştır.
Güneybatı Van Gölü’nde bulunan Tatvan’ın büyük bölümü dağlıktır. Coğrafyasının en yüksek noktası 2.878 metre ile Nemrut Dağı’dır. Bu dağ, içinde dünyadaki en büyük ikinci krater gölünün yanında 2 göl daha barındırmasından dolayı da turistlerin gidince mutlaka gördüğü yerlerdendir.
Tatvan İklimi
Her mevsimiyle apayrı bir güzellik sunan Tatvan iklimi, coğrafi konumundan dolayı kış ve yaz aylarında çevresine göre daha yaşanılabilir bir ilçedir. Çevresi bolca dağla çevrili olduğu için Van Gölü’nden gelen nemli hava, dağlara takılır ve şehirde kalır. Bu da sıcaklığa etki eder. Her ne kadar kışın çevreye göre biraz daha ılımlı bir havaya sahip olsa da bu mevsimi oldukça soğuk geçirir.
Karasal iklim görülen Tatvan’da, kış mevsiminde soğuk hava ve kar yağışı, bahar mevsimlerinde yağmurlu ılık hava, yaz mevsiminde ise sıcak ve kurak bir hava mevcuttur. Yaz aylarında Van Gölü üzerinden sıkça tatlı bir esintiye sahip olan şehirde serin bir hava hakimdir. Tatvan, genellikle yaz ayları tercih edilse de yılın her mevsimi fotoğraf albümünüz için eşsiz bir kare sunar.
Yaz Aylarında
- 10 – 28 derece arasında serin ve sıcak bir havaya sahiptir. Çok az yağış alan mevsimde en kurak ay temmuzdur.
- Özellikle bölgedeki çoğu imkânı görmek için en mantıklı zaman olan yaz mevsiminde tuzlu-sodalı Van Gölü’nde yüzebilir, Nemrut Krater Gölü’nün şifalı, tatlı suyuna kendinizi bırakabilir. Şehri özgürce gezebilirsiniz.
Kış Aylarında
- Genellikle -5,5 ile 3 derece arasında sıcaklığa sahiptir. Şehir bu mevsimde bolca yağış alsa da son yıllarda küresel ısınmanın da etkisiyle kar yağışı biraz daha geç başlayıp ilkbaharda da devam edebilmektedir.
- Kış mevsiminde Tatvan’a gelmeyi düşünüyorsanız civar tepelere / dağlara çıkıp şehrin görüntüsünü mutlaka almalısınız. Ayrıca şehrin çoğu bölgesinde sıkça kullanılan kayak merkezleri bulunmaktadır.
Tatvan Nüfusu 2019
Tatvan nüfusu 2019 TUİK verilerine göre 93.189 kişidir. Bitlis’in en kalabalık nüfusuna sahip olan şehirde erkek nüfusu kadın nüfusundan nispeten daha fazladır. Bölge halkı geçimini esnaflıktan, turizmden ve diğer gelir kaynaklarından sağlamaktadır.
Şehrin Akdeniz ve Ege kıyılarını andırması sebebiyle de kamu personellerinin Doğu Anadolu Bölgesi içinde sık tercih ettiği yerler arasındadır.
Tatvan Tarihi
Tatvan Hakkında Genel Gezi Rehberi
Tatvan tarihi boyunca çok sayıda medeniyete/ülkeye ev sahipliği yapmıştır. İlk yerlilerinin Subarlar olduğu düşünülür. Bu uygarlıktan sonra sırasıyla Hurriler, 3 asır boyunca Urartular hakimiyet sürmüştür. Urartulardan sonra da uzunca bir süre Ermeniler burayı yurt edinmişlerdir. Öyle ki şehrin neredeyse bütün köy isimleri 20. yüzyıla kadar Ermeniceydi.
Ermenilerden sonra da 2. halife Hz. Ömer Tatvan’ı, İslam devletinin sınırlarına katmıştır. Ardından Armenşahlar hakimiyetine giren ilçemiz daha sonraları sırasıyla Akkoyunlar ve Osmanlı hakimiyetine girmiştir. 19. yüzyıla kadar Kotum bölgesine bağlı köy olan Tatvan’ın bu zamanında tamamı Ermenilerden oluşuyordu.
Doğal tarihiyle de göz kamaştıran Nemrut Dağı en son 1441 yılında son kez lav çıkarmıştır. Bu öyle bir dağdır ki zamanında patladığında Van Gölü Havzası’nın oluşmasına sebep olmuştur.
Tatvan’da Gezilecek Yerler
Doğasıyla, beşerî ve doğal tarihiyle; yani her yönüyle bizi büyüleyen Tatvan’da gezilecek yerler listemizin ilk sırasında kent merkezi var.
Geziye şehirdeki sahilden başlamanızı tavsiye ederiz. Sahildeki çeşitli dükkanlardan çok ucuza bisiklet kiralayarak gezebileceğiniz gibi sahilde piknik -mangal kent merkezinde yasak- yapıp uzun bir yürüyüşe çıkabilirsiniz. Merkez, plaja sahip olmasa da Tatvan’ın neredeyse bütün kırsal kesimlerine gidip şifalı Van Gölü‘nde yüzebilirsiniz. Yine sahildeki kafelerde akşam canlı müzik eşliğinde arkadaşlarınızla sıcak bir ortamı yakalayabilirsiniz.
Kent merkezini gezdikten sonra gitmeniz gereken ikinci yer şüphesiz ki hala uyuyan aktif bir volkan olan Nemrut Dağı‘dır. Şehirden dağa özel araç, servis ve taksi ile varabilirsiniz. Burada mangal, yüzme, doğa yürüyüşü ve dağcılık yapabilirsiniz ancak gölün çok hızlı derinleştiğini belirtmekte fayda var, yüzerken dikkat edin!
Tüm bunların dışında bölgede bulunan Hz. Ömer zamanında bölgeye gelip İslam’ı yaymaya çalışmış olan Abdulcelil Behtani’nin türbesi ile Tuğ kilisesi, ilginç süslemeleriyle Urartu Kaya Mezarları, El-Aman Kervansarayı, Kalekıran Kalesi gezilmesi gereken yerler arasındadır. Ayrıca Van ve Bitlis’in ortak gezi bölgesinde bulunan Akdamar Adası ve içindeki Surp Haç kilisesi de Tatvan’da gezilmeye değer yerler arasındadır.
Tatvan Nerededir?
Doğu Anadolu Bölgesi’nin kalbinde, Van Gölü’nün güneybatısında, Bitlis’in 6 ilçesinin en büyüğüdür. Şehir, çoğu ulaşım ağının ortak noktasında olduğu için ana hedefiniz olmasa bile Doğu Anadolu’ya uğrarsanız bir şekilde yolunuzun düşeceği bir bölgededir.
Tatvan’a Ne Zaman Gidilir?
Tatvan’a kış mevsiminde nadir de olsa kar yağışından dolayı ulaşılamaz. Onun dışında şehre yılın istediğiniz herhangi bir ayında gelebilirsiniz. Eğer Tatvan’ın size sunduğu tüm imkanları görmek istiyorsanız yaz mevsimi sizin için en uygun zaman olacaktır. Çünkü şehre bahar aylarında gelseniz bile yüksek kesimlerde – ki buna Nemrut Kalderası da dahil – ve ilçenin bazı kesimlerinde kar kütleleri bulunuyor olacaktır. Kısacası Tatvan’a bahar ayları ve özellikle yaz mevsiminde gelmenizi öneriyoruz.
Tatvan’a Nasıl Gidilir?
Tarihi İpek Yolu güzergahında bulunan Tatvan’a direkt ulaşım, havayolu hariç her yolla mümkündür. Şehir, Doğu Anadolu Bölgesi’nin merkezinde yer aldığı için ilçeye ülkemizin herhangi bir bölgesinden otobüsle, özel aracınızla rahatlıkla ulaşabilirsiniz. Hava yolunu tercih eden ziyaretçiler ise genelde Muş ve Van havalimanını kullanırlar.
Ve belki bu şehri gezmeye daha yolculuktan başlayacaklar için muhteşem manzaralar sunan tren ve gemi seferlerine:
Tatvan, Van Gölü’ne kıyı bir şehir olmasından dolayı göl içindeki liman bölgelerinden harikulade güzellikler arasında ziyaret edilebilir durumdadır. Ayrıca Tatvan’a gelmeden önce Van Gölü’nde bulunan adaları ziyaret edip daha şehre gelmeden önce birçok doğal ya da beşerî yapıyı ziyaret edebilirsiniz.
Ve belki de Tatvan’ı ziyarette en çok kullanılan rota olan “Van Gölü Ekspresi” ülkemizin en ünlü tren rotalarından biridir. Ayrıntılı bilgisine “http://www.tcddtasimacilik.gov.tr/tren/van-golu-ekspresi/” adresinden ulaşabildiğiniz Van Gölü Ekspres’i Ankara’dan Tatvan’a doğru büyülü bir yolculuğa çıkartır. Son rotası Tatvan olan ulaşım türünde daha şehre varmadan bir sürü güzelliğe şahit olursunuz.
Tatvan’da Nerede Kalınır?
Orduevi, öğretmenevi ve çokça otele sahip Tatvan’da çok uygun fiyatlara konaklamanız mümkün. Otellerin fiyatları sunduğu imkanlara ve bulunduğu bölgeye göre değişse de çoğu otel konaklama uygun fiyatlıdır.
Tatvan İçi Ulaşım
İlçeler arası ulaşımı servislerle, şehir içi ulaşımınsa minibüs ve taksiyle sağlandığı Tatvan’da minibüsler için herhangi bir ulaşım kartı gerekmez. Kent merkezi görece küçük olduğu için bisiklete ve yürüyüşe çok uygundur. Özellikle gün batımı ve doğumu vakitlerinde sahil ve Nemrut dağı kesimini mutlaka görmelisiniz. Bunların dışında Nemrut Dağı’na ulaşım için diğer ilçe yollarından çok Tatvan rotasını tercih etmeniz sizi daha rahatlatacaktır.
Tüm bunların yanında Sahilden kiralayabileceğiniz deniz bisikletleri ile kısmi Van Gölü turu atabilir. Çeşitli deniz seferleri ile de Muhteşem gölün tadını çıkarabilirsiniz.
Tatvan Mutfağı
Tatvan mutfağı, genel olarak bulunduğu il olan Bitlis’le aynıdır. Yöreye özgü turşu aşı çorbası, lezzetiyle etkisi altına alan keledoş ile çorti aşı, keşkekin Kürtçe karşılığı olan ama yöresel tadı da yapısında bulunduran helise ve ünlü büryan yemeği ile ciğer taplaması yemeği gidince mutlaka yemeniz gerek lezzetlerin en başlarında gelir.
Tatvan’da Gece Hayatı
Tatvan’da gece hayatı halk tarafından çok benimsenmese de özellikle yaz mevsiminde her akşam sahil kesimi tıklım tıklımdır. 20. yüzyıldan beridir her yıl geleneği süren Tatvan Doğu Anadolu Fuarı da 30 Haziran – 2 Temmuz tarihleri arasında sahil kısmında yapılıyor olup bolca şehir sakinini kendine çekmektedir.